TÜRK ZİRAAT YÜKSEK MÜHENDİSLERİ BİRLİĞİ
HAVZA BAZLI ÜRETİM VE DESTEKLEME MODELİ
BASIN BİLDİRİSİ
17 Aralık 2009

Türk Ziraat Yüksek Mühendisleri Birliği şubeleri, temsilcilikleri ve konu uzmanları ile 4-6 Aralık 2009 tarihinde 2009 yılı tarım politikalarının değerlendirilmesi ve “Havza Bazlı Üretim ve Destekleme Modeli” konulu çalıştay düzenlenmiştir.
Çalıştayın “Havza Bazlı Üretim ve Destekleme Modeli” konulu çalışma grubunda bazı tespitler ve kararlar alınmıştır;
TZYMB olarak Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından kararlaştırılmış olan 30 havza bazındaki değerlendirmeler doğru bulunmamaktadır. Daha önceden il bazında ve bölgesel olarak hazırlanan master planlar dikkate alınmalıdır.
Yukarıda belirtilen açıklamalar göz ardı edilirse Tarım ve Köyişleri Bakanlığının belirtmiş olduğu havzalar ön plana çıktığı takdirde aşağıdaki düzeltmeler yapılmalıdır;

1- Havzalar ayırımı yapılırken bölgelerin tarımsal verimliliklerinin yanında sosyal ve ekonomik yapıları da göz önüne alınarak belirlenmelidir.
2- Bu bölgelerin ürünleri belirlenirken tarımsal yapı bir bütün olarak ele alınmalı, bölgelerin şartlarına göre hayvancılık, meyve ve sebzecilik, tarla bitkileri destekleme kapsamında değerlendirilmelidir. Bu durum; Türk tarımı, üretici ve ülke ekonomisi için vazgeçilmez bir olgudur.
3- Belirlenen havza dahilindeki ürünlerin üretim maliyetlerinin düşürülmesi için o bölgeye özel, farklı girdi desteği uygulanmalıdır.
4- Havza bölgelerinde ürünlere göre tarımsal teknik ve teknolojilerin geliştirilmesi ve desteklenmesi gerekmektedir.
5- Havza bölgelerindeki üreticileri bilgilendirmek için planlı bir tarımsal yayım uygulaması yapılmalıdır.
6- Aynı ürüne verilen desteklerin havzalara göre farklı olması gerekmektedir.
7- Havza bölgesi ürünlerinin işlenmesi hususunda tarıma dayalı sanayinin kurulması ve geliştirilmesine katkı amaçlı kırsal kalkınma programı kapsamı dahilinde havza bazlı teşvik verilmesi gerekmektedir.
8- Üretici ve tüketiciyi olumsuz etkilerden korumak amacıyla bir an önce “Üretici Birlikleri Yasası” yeniden ele alınarak destekleme, depolama ve pazarlama yapabilme yönünde revize edilerek işlerlik sağlanmalıdır.
9- Destekleme yapılırken sadece Bakanlığın belirlemiş olduğu 16 ürünün desteklenmesi değil, tarımın bütünlüğü açısından bütün ürünlerin birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir. Bunun içinde havzaların ekolojisi ve toplumun sosyal yapısı ile ilgili daha detaylı veriye ihtiyaç vardır.
10- Ayrıca havzaların belirlenmesinde ağırlıklı olarak topoğrafik verilerin kullanıldığı görülmektedir (500 milyon dolayında). Bu verinin tarımsal planlamalar için yeterli olmadığı kanaatindeyiz. Daha detaylı toprak ve iklim verileri üretilerek havzaların içi doldurulmalıdır. Aksi takdirde üretimin planlama ve tarımın geliştirilmesi açısından beklenen sonucu almak mümkün olmayacaktır.

Kamuoyuna saygılarımla…


Fehmi KİRAZ
Genel Başkan
Türk Ziraat Yüksek Mühendisleri Birliği